Ons huis lijkt een klein klooster tegenwoordig. We staan vroeg op om ieder onze eigen meditatie en yoga te doen. Na het ontbijt is er meestal nog online yoga of meditatie in de huiskamer, waar we gezamenlijk klaar voor gaan zitten. En ‘s avonds ook weer! Tussendoor wandelen, lezen, verder mediteren, koken en in de tuin werken. Een heel contemplatief bestaan. Soms vraag ik me af of het zin heeft. Ik vroeg vroeger wel eens aan mijn moeder: ‘Heeft wat ik doe wel zin?’ Dan antwoordde ze met een verwonderd: ‘Moet het dan zin hebben?’ Dan moest ik toegeven: ‘Ik weet het niet.’ Soms riep ik ook vertwijfeld: ‘Ik weet niet wat ik met mijn leven moet!’ Op een dag wees ze de tuin in en zei: ‘Kijk naar die boom. Vraagt die zich af wat hij moet? Hij staat daar gewoon. Hij leeft.’
Dat je als mens bent geboren, is heel bijzonder, zegt het boeddhisme. Dat komt maar uiterst zelden voor. Eens in een kalpa. Een kalpa is een onvoorstelbaar lange tijd. Stel je eens een bak voor van 1 kilometer lang, 1 kilometer hoog en 1 kilometer breed, tot de rand gevuld met maanzaadjes. Eens in de honderd jaar komt er een piepklein vogeltje langs, dat één zaadje met zijn snaveltje oppikt en dan verder vliegt. Zo lang als het duurt voor deze bak leeg is, zo lang duurt een kalpa. Dus zo zelden komt het voor dat je als mens geboren wordt… Maak daarom goed gebruik van deze uitzonderlijke kans! zeggen de oude geschriften. Verspil hem niet. Alleen als mens heb je de mogelijkheid jezelf los te maken uit samsara: de zich eindeloos herhalende cirkel van verlangen en lijden, van geboorte, ziekte, ouderdom en dood. Dieren hebben weinig vermogen tot zelfreflectie, planten nog minder. Maar wij kunnen boven onszelf uitstijgen.
Toen ik zo’n 25 jaar geleden met meditatie begon en me in zen begon te verdiepen, begreep ik dat dit het meest zinvolle was dat ik kon doen. Mezelf te bevrijden van de beknelling van mijn eigen persoonlijkheid: de neurosen, het egoïsme, de angsten, de ijdelheid en trots. Dit was waar mijn leven over moest gaan. Mijn Japanse zenmeester zei het ook: help eerst jezelf – realiseer je Ware Zelf, bevrijd jezelf van ego! Pas dan ben je werkelijk in staat om anderen zelfloos te dienen. De magnolia in onze tuin staat er ondertussen prachtig bij. Hij maakt iedereen blij die hem ziet – ook de duiven, die er hun nest in bouwen.