Auteur: Ciska

De mond zei brutaal tegen de neus: 'Ik eet en drink, ik spreek... wat kan er belangrijker zijn? Ik kan niet begrijpen waarom jij boven mij geplaatst bent!'De neus antwoordde: 'Kijk, ik ben de top, ik steek uit boven alles en sta helemaal centraal. Bovendien merk ik de subtielste geuren op... Waarom moeten de ogen dan een hogere positie hebben dan ik?'Daarop zeiden de ogen: 'Wij zijn als de zon en de maan, we stralen zelf en overzien ook nog alles. Wat kan ons overtreffen? Waarom staan de wenkbrauwen eigenlijk boven ons?'De wenkbrauwen verontschuldigden zich: 'Dat weten wij ook niet precies. Vergeef ons alsjeblieft dat we de hoogste plek beslaan. Maar we leven wel oprecht met iedereen mee: als jullie verdrietig zijn, trekken wij samen, en als jullie blij zijn, dansen wij omhoog. Maar eigenlijk weten we niets.' Niet-weten blijkt in dit verhaaltje het allerhoogste. De wenkbrauwen zijn niet zo vol van zichzelf als de mond, de neus en ogen, maar ze zijn wel vol mededogen en in hun nederige onschuld uiteindelijk verhevener dan die gulzige zintuigen. Een oud zen-gezegde is: 'niet-weten is het allerintiemste'. In zen betekent niet-weten: innerlijke vrijheid en stilte, een puur aanwezig zijn. Zolang we nog iets denken te weten, zijn we daarvan vervuld, we houden aan onze kennis vast en er blijft geen ruimte in ons over. En ook wanneer we iets bepaalds niet weten terwijl we het wel graag zouden willen weten, dan is er ook geen rust, noch hebben we helderheid. Maar wanneer we kunnen ontspannen in het niet-weten en het durven laten zijn, dan ervaren we een diepe vrede. Er is niets verder nodig; alleen maar zijn.Je zou het nu meteen eens kunnen uitproberen, door heel stil te worden en zo min mogelijk te denken. Sluit je ogen misschien voor even en richt je blik…

De ezel zei tegen de tijger: "Het gras is blauw. "De tijger antwoordde: "Nee, het gras is groen."De discussie laaide op, ze kwamen er niet uit en de twee besloten naar de leeuw, de koning van de jungle, te gaan.Al vóór het bereiken van het bos, waar de leeuw op zijn troon zat, begon de ezel te roepen: "Zijne Hoogheid, is het niet waar dat het gras blauw is?"De leeuw antwoordde: "Klopt, het gras is blauw."De ezel haastte zich vooruit en ging verder: "De tijger is het niet met me eens, hij spreekt me tegen en irriteert me, straf hem alsjeblieft."Toen verklaarde de leeuwenkoning: "De tijger wordt gestraft met 5 jaar stilte."De ezel maakte een sprongetje van blijdschap en ging tevreden verder, steeds herhalend: "Het gras is blauw!"De tijger accepteerde zijn straf, maar hij vroeg de leeuw: "Uwe majesteit, waarom hebt u mij gestraft? Het gras is immers groen."De leeuw antwoordde: "Eigenlijk is het gras inderdaad groen."De tijger vroeg: "Dus waarom straft u me dan?"De leeuw antwoordde: "Dat heeft niets te maken met de vraag of het gras blauw of groen is. Deze straf is omdat het niet toelaatbaar is voor een dapper en intelligent wezen zoals jij om tijd te verspillen met ruziën met een ezel, en mij bovendien nog lastig te komen vallen met de kwestie."De ergste tijdverspilling is ruzie maken met de dwaas en de fanaticus die niet om waarheid of realiteit geven, maar alleen om de overwinning van hun geloof en illusies. Verspil nooit tijd aan argumenten die nergens op slaan. Er zijn mensen die, hoeveel bewijs en argumenten we hen ook presenteren, niet in staat zijn om die te begrijpen; en anderen zijn verblind door ego, haat en wrok, en alles wat ze willen is gelijk hebben, zelfs als ze ernaast zitten. Als onwetendheid schreeuwt, is intelligentie stil. Jouw rust en stilte zijn meer waard.....Ik kwam…

Ik dwaalde afgelopen zondag over het land rondom de Noorder Poort, in het licht van de ochtendzon. Het was 5 mei; Stef en ik zouden die dag officieel zenleraren aan de Noorder Poort worden. Tijdens een ceremonie zou zenmeester Jiun Hogen roshi ons beëdigen. Of ik daarbij in een paar minuten kon uiteenzetten wat mijn zen-inzicht was? Dat was mij gevraagd.Ik droeg deze vraag bij me. Hoe kon ik zomaar verwoorden wat die vele jaren van zenbeoefening gebracht hebben?Zoals in bij zen hoort, dacht ik er uiteindelijk zo min mogelijk over na, maar werd juist heel stil en stelde me open voor het moment. Stap voor stap liepen mijn voeten aandachtig over het betonnen pad. En daar merkte ik opeens een kleine, lichtgele worm op, die gestaag over het pad kroop. Hij had een vreemde, dikke vorm en kronkelde diagonaal vooruit. Waar komt die zomaar vandaan, vroeg ik me af, en waar gaat hij zo dapper naartoe? Wat beweegt hem eigenlijk? Zo kijkend besefte ik opeens dat het voor mij niet anders was. Waar kom ik vandaan, waar ga ik eigenlijk naartoe en wat doet mij bewegen zoals ik beweeg? Het blijft een eeuwig mysterie. Ik voelde me ontroerd; nietig  en tegelijk verbonden met alle wezens, groot en klein. We bewegen allemaal mee in de rivier van het bestaan, ieder op zijn eigen manier en in zijn eigen rol. Niet-weten, leeg zijn, is de belangrijkste oefening in zen. Het gaat niet zozeer om het antwoord, maar vooral om de weg; de oefening van puur aanwezig zijn, voorbij alle concepten. Zodoende heeft zen me vooral veel ideeën en meningen afgenomen, realiseerde ik me. Lang geleden, toen ik aan het afstuderen was in de sociale psychologie, liep ik korte tijd stage bij iemand die een methode gebruikte die 'The Truth About You' heette - en bedoeld…

Een monnik vroeg aan meester Ummon: 'U zegt dat het boeddhisme iedereen kan helpen. Maar hoe kan het een blinde helpen, die de stok van de meester niet kan zien? Of de dove, die zijn woorden niet kan horen? Of de stomme, die geen vragen kan stellen?' Meester Ummon zweeg hierop een tijdje, en sloeg toen met zijn stok in de richting van de monnik, die meteen achteruit sprong.'Aha!' riep meester Ummon, 'ik zie dat jij niet blind bent!'Vervolgens vroeg hij de monnik wat dichterbij te komen, wat deze deed. 'Aha!' zei de meester, 'ik merk dat jíj me kunt horen!' Ten slotte vroeg hij aan de monnik: 'Snap je wat ik hiermee wil zeggen?'De monnik antwoordde: 'Nee, wat bedoelt u?''Aha,' zei meester Ummon, 'ik merk dat jij geen stomme bent.' .... Het is verleidelijk om ons druk te maken over anderen, wat zij allemaal doen en zeggen. We kunnen ons zorgen over hen maken of boos worden over hun fouten. Maar eigenlijk is dat alleen maar afleiding en verspilde moeite. We zouden ons beter op onze eigen ontwikkeling en onze eigen beoefening toeleggen, in plaats van de comfortabele positie van de criticus in te nemen. Zeker in de spirituele beoefening is dat echte wijsheid, om je vooral bewust te zijn van je eigen mogelijkheden en je op je eigen discipline te richten.Mijn Japanse zenmeester Harada Tangen benadrukte dit altijd: vind eerst je eigen bevrijding (van de illusie van het ego) voordat je de wereld gaat verbeteren. Ik was blij dat hij dat zei, want ik had gemerkt dat ik overal brokken maakte. Dus de zenbeoefening leek me inderdaad een prioriteit. Een van de Japanse leerlingen vroeg onze meester op een dag: 'Ik word steeds zo afgeleid door de anderen in de tempel, wat doe ik daaraan?'Hij antwoordde slechts met de wedervraag: 'Welke anderen?' Waarschijnlijk betekende…

Een zenmeester vroeg op zijn ziekbed aan een jonge leerling: 'Als je op een steil bergpad loopt met 99 kronkels en bochten, hoe kun je dan rechtdoor gaan?'De zenleerling stond met zijn mond vol tanden, dus de meester antwoordde zelf: 'Ga rechtdoor door mee te buigen.' Wellicht merkte de zenmeester in dit verhaal dat hij door zijn ziekte niet kon doen wat hij van plan was en werd hij daardoor herinnerd aan een klassieke zenkoan: Hoe ga je rechtuit op een weg met 99 bochten?  Als je met een koan zit, is het belangrijk om je in te leven in de situatie, zodat je merkt dat de vraag ook betrekking op jouw situatie heeft. Dus stel je maar eens een weg voor met ontelbare bochten, terwijl je van plan was recht op je doel af te gaan. Je hoopte ergens aan te komen en wilde lijnrecht van A naar B.Misschien dacht je: vandaag zoek ik een nieuwe baan; of je ging de boekhouding op orde brengen, of je dacht: ik ga mijn moeder weer eens bezoeken. Maar toen ging de bel en de buren hadden een lekkage; vervolgens kon je de juiste informatie nergens meer terugvinden en raakte een online ingevuld formulier zomaar kwijt; je moeder had trouwens al andere plannen vandaag en ze klonk een beetje geërgerd - of beeldde je je dat nou in? Op deze manier geconfronteerd met de eerste paar bochten, ploeter je door de dag. Hoe kun je nu rechtuit gaan? Zolang we een strak idee hebben over hoe de dingen horen te gaan, zijn we sowieso kwetsbaar voor teleurstellingen. Als je in meditatie gaat zitten en jezelf observeert, wordt het duidelijk zichtbaar. Je hoopte wat rust te vinden, maar opeens begin je je over van alles zorgen te maken en vergeet helemaal om je…

Een goeroe ging met zijn leerlingen 's ochtends vroeg uit wandelen. In het licht van de opkomende zon schitterden de dauwdruppels aan het gras in het veld. De goeroe schaarde zijn leerlingen in een halve cirkel rondom een grote dauwdruppel en vroeg ze welke kleur de druppel volgens hen had. 'Rood', zei de eerste. 'Oranje!' riep de tweede. De derde leerling zei: 'Geel!' Maar volgens de andere studenten was hij respectievelijk groen, blauw, paars of violet... er begon al een lichte irritatie op te komen door deze verschillen in mening.Daarop liet de goeroe zijn studenten steeds een andere plek rond de dauwdruppel innemen om opnieuw te kijken. Daarmee konden ze begrijpen dat iedereen de waarheid had gesproken, vanuit zijn of haar positie gezien. 'Laat dit een les zijn voor hoe je in het leven staat', legde de goeroe uit. Iedereen die je tegenkomt zal een enigszins ander idee over de dingen hebben. In plaats van ruzie te maken en de ander te willen overtuigen van jouw gelijk, is het beter om ook open te staan voor de visie van de ander. Het is niet voldoende om anderen meningen te tolereren, eigenlijk zou je dankbaar moeten zijn dat je een ander gezichtspunt krijgt te horen. Wat je anders misschien pas in een andere levensfase of in een heel ander leven zou kunnen zien, krijg je nu zomaar aangereikt ter overweging. Wees dus altijd bescheiden en denk niet dat jij de hele waarheid in pacht hebt! We zijn vaak nogal gehecht aan onze eigen ideeën en meningen. Misschien geeft het ons een gevoel van houvast en zekerheid te denken dat we alles weten. Maar zolang we vastzitten in die oordelen en definities is er geen ruimte om puur waar te nemen, om open te staan. Probeer maar eens om je heen te kijken…

Een uitnodiging om te stoppen Precies in dít moment ligt een uitnodiging tot de Stilte die zich openbaart als je gewoon stopt.Misschien vraagt je verstand: ‘Stoppen met wat?’Stop gewoon! Houd op met vragen.Houd op met proberen.Houd op met doen alsof.Houd op in je verhalen te geloven over wie je bent of waar je naartoe moet.Houd op te geloven dat je iets weet of iets niet weet.Hoe?Er is geen ‘hoe’; ‘hoe’ is alleen maar meer denkactiviteit.Stilte heeft geen ‘hoe’ nodig. Zij IS gewoon.Je BENT gewoon.Als je wilt ontdekken wat je werkelijk bent, stop dan gewoon – één moment is lang genoeg.Wat is er als je gewoon stopt?- Dorothy Hunt Bovenstaande tekst komt uit het boek 'Ending The Search' (ook verkrijgbaar in de Nederlandse vertaling 'Stoppen met zoeken') van Dorothy Hunt.De opdracht is heel simpel: houd op met enige denkactiviteit. Onze gedachten zijn meestal op zoek vol onrust, ze halen ons uit het nu - alsof dat nooit goed genoeg kan zijn. Dus dit is waartoe Hunt uitnodigt: het iets willen, iets proberen, iets pretenderen, je innerlijke verhaal maken... laat het allemaal los! Dan land je vanzelf in dít moment. En blijkt er niets te ontbreken. Probeer het maar eens, al is het maar heel even, word stil vanbinnen. Stop met al het gepieker en geplan. Merk dat je daarmee niet verdwijnt, je bent er nog steeds, ook zonder al die gedachten. Zelfs des te meer aanwezig zo. Vanzelf heel stil en open. Je ervaring wordt ruimer en kalmer. Het verhaal van 'wie ik ben en wat ik moet' valt weg en er is pure aanwezigheid. De afgelopen dagen heb ik steeds aan het begin van de meditatie- en yogalessen deze woorden voorgelezen, en de mensen volgden ze. Ik merkte hoe er vrijwel meteen een aangename stilte kwam, een vrede en een rust.Hoewel…

Toen ik eens in de VS op retraite was, vertelde de leraar daar over zijn vriend die een jongensdroom in vervulling had zien gaan. Eindelijk had hij zoveel verdiend dat hij zich een rode Porsche kon aanschaffen. Vol opwinding en trots reed hij erin rond en ten slotte naar huis, parkeerde zijn glanzende wagen in de straat - en merkte toen dat het met zijn rust gedaan was. Hij bleef maar uit het raam kijken om te zien of de auto er nog stond, zelfs 's nachts nog. Waar hij ook heen reed in de volgende dagen, hij bleef zich voortdurend zorgen maken dat er een kras of een deuk in zijn nieuwe aanwinst zou komen, of erger nog, dat hij gestolen zou worden! Hij kon geen moment meer ontspannen. Tenslotte moest hij concluderen dat zijn oude droom van een onovertroffen geluk niet met de realiteit overeen kwam. Zijn oude gemoedsrust keerde pas terug toen hij de auto weer van de hand had gedaan. 'Als je een koe bezit, bezit de koe jou ook', is een Amerikaans gezegde. Zoveel bezittingen, zoveel zorgen. Alles waar je aan gehecht bent, zal jou niet loslaten. 'Als je echte vrede wilt ervaren en vrij wilt zijn, moet je alle verlangens laten varen.' Dat is een oude wijsheid in zowel het boeddhisme als de yogafilosofie. Verlangens creëren een zekere onrust. We verlangen naar roem, naar mooie spullen, naar lekker eten, naar stilte om ons heen... hoe dan ook, naar iets ánders dan wat er nu is. In feite is elk verlangen natuurlijk een verlangen om ons beter te voelen, een verlangen naar vervulling, of innerlijke rust. Daarom verzinnen we iets waarvan we hopen dat het ons geluk zal brengen - of tenminste verlichting van onze eeuwige onvrede. Maar het verlangen zelf brengt ook spanning met zich mee;…

Moge je gelukkig zijn en vrij van pijn en zorgenMoge je gezond en sterk zijn, vrij van pijn en klachtenMoge je veilig zijn en beschermd, vrij van gevarenMoge je in vrede leven, vol liefdevolle vriendelijkheid -  Ciska en Stef -  Hoewel de wereld soms tot de nok gevuld lijkt met geweld en moeilijkheden, hebben we toch nog altijd de keuze om niet in machteloos piekeren te blijven hangen. Door ons hart te openen voor anderen en het beste te wensen voor iedereen. Door steeds weer voor liefde en hoop te kiezen, en te doen wat we kunnen binnen ons eigen bereik. Niet negatief te worden, maar ook alle mooie dingen in de wereld te blijven te zien: de kronkelende vormen van de winterse, kale bomen, spelende kinderen op straat, een hondje in het park dat zomaar komt knuffelen, de wolken die zich verzamelen boven de stad, de zorg van mensen voor elkaar.Zoveel ook om dankbaar voor te zijn! Dit leven met al zijn uitdagingen, ups en downs, pijn en vreugde - we kunnen het gebruiken om zoveel mogelijk te groeien in wijsheid, liefde en innerlijke vrijheid. Om dan een lichtje in de wereld te kunnen zijn. 

Ryokan was in de 18e eeuw een Japanse zendichter en kluizenaar. Hij was eerst zenmonnnik geweest en toen eenzaam in een kleine hut in de bergen gaan wonen. Hij las graag poëzie, schreef zelf talloze gedichten en maakte vele kalligrafieën. Verder deed hij trouw zazen (zimeditatie) omringd door de natuur. Af en toe daalde hij af naar het dorp om wat rijst te bedelen en met de kinderen uit de buurt te spelen.In Japan is hij een uiterst geliefde figuur vanwege zijn onschuld en puurheid, en zijn gedichten worden nog altijd veel gelezen en geciteerd.Een beroemd verhaal vertelt dat er op een dag een dief naar de hut van Ryokan toekwam, hopend op een mooie buit, maar de man ontdekte dat er niets van waarde te vinden was. Ryokan keerde juist op dat moment terug van een wandeling en bemerkte de teleurstelling van de dief, waarop hij die zijn kleren gaf om mee te nemen. De dief sloop verbijsterd weg. Daarop ging Ryokan ontkleed in zijn hut zitten en keek door het raam naar de opkomende maan. 'Die arme man,' dacht hij, 'ik wou dat ik hem die prachtige maan kon geven.'Daarop schreef hij de beroemde dichtregels: 'De dief liet hem achter -de maan in het raam.'In zen staat de maan overigens voor spiritueel ontwaken. Een ander verhaal vertelt hoe de broer van Ryokan, die gewoon een gezin had en een werelds leven leidde, problemen had met zijn zoon, die niet wilde deugen of luisteren. De broer verzocht Ryokan om langs te komen en eens een hartig woordje met zijn zoon te spreken, waarschijnlijk met het idee dat Ryokan meer gezag zou hebben. Ryokan kwam inderdaad, maar zei helemaal niets tegen de jongen. Hij genoot rustig de maaltijd met de familie en maakte toen weer aanstalten om te vertrekken. De jongen hielp…